عملکرد کمی و کیفی علوفه اکوتیپ‌های یونجه مناطق سردسیر ایران

به منظور ارزیابی عملکرد و کیفیت علوفه اکوتیپ‌های یونجه مناطق سردسیر، هفده اکوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال (89-1387) در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در کرج مورد مقایسه قرار گرفتند. ترکیبات شیمیایی علوفه این اکوتیپ‌ها با استفاده از روش‌های AOAC و ضرایب هضمی آن‌ها با استفاده از روش آزمایشگاهی تیلی و تری برآورد شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس دو ساله، بین اکوتیپ‌ها از نظر عملکرد علوفه تر در سطح احتمال 1% و عملکرد علوفه خشک و نسبت برگ به ساقه در سطح احتمال 5% تفاوت معنی‌داری وجود داشت. اثر متقابل اکوتیپ در سال در مورد هر دو صفت عملکرد علوفه تر و خشک غیر معنی‌دار بود که نشان می‌دهد اکوتیپ‌ها از نظر این دو صفت واکنش مشابه از سالی به سال دیگر دارند. بین اکوتیپ‌ها از نظر دیواره سلولی در سطح احتمال 1% و از نظر پروتئین خام، ماده خشک قابل هضم، ماده آلی قابل هضم و خاکستر کل در سطح احتمال 5% تفاوت معنی‌دار وجود داشت. اثر متقابل اکوتیپ در سال برای دیواره سلولی در سطح احتمال 5% و برای ماده خشک قابل هضم و ماده آلی قابل هضم در سطح احتمال 1% معنی‌دار شد. بیشترین میانگین عملکرد علوفه تر و علوفه خشک در اکوتیپ قره آغاج به ترتیب 3/61 و 4/16 تن در هکتار بود. بالاترین درصدپروتئین خام در اکوتیپ چالشتر با 73/17درصد، بالاترین درصد دیواره سلولی در اکوتیپ سیلوانه با 43/50 درصد، بالاترین درصد دیواره سلولی بدون همی‌سلولز در اکوتیپ سیلوانه با 33/35 درصد، بالاترین درصدماده خشک قابل هضم در اکوتیپ اردوباد با 98/ 62 درصد، بالاترین درصد ماده آلی قابل هضم در اکوتیپ اردوباد با 89/59 و بالاترین درصد خاکستر کل در اکوتیپ سیلوانه با 92/9 درصد مشاهده شد. اکوتیپ‌های قره آغاج با 79/2، سهند آوا با 76/2 و قره قوزلو با 68/2 تن در هکتار بیشترین عملکرد پروتئین را داشتند.